Nhìn lại 'Cải cách Ruộng Đất' ở Việt Nam
Mặc dù cuộc cải cách ruộng đất do Đảng Cộng sản Việt Nam thực hiện 60
năm về trước đã trôi qua, nhưng nhiều người vẫn chưa thể 'quên được' 'sự
thật' vẫn chưa được Đảng nói ra hết, cũng như Đảng phải nhìn nhận 'tội
lỗi' của mình, theo một khách mời của tọa đàm trực tuyến về "Cải cách
ruộng đất" do BBC thực hiện hôm 18/9/2014.
Từ Moscow, hôm thứ Năm, ông Nguyễn Minh Cần, nguyên Phó Chủ tịch phụ
trách Nông nghiệp của Hà Nội, nguyên cán bộ sửa sai cải cách ruộng đất
của Đảng ở ngoại thành Hà Nội, một nhà bất đồng chính kiến nhiều năm tị
nạn chính trị ở Nga, cho rằng Đảng và chính quyền phải 'sám hối'. Ông
nói:
"Bây giờ cải cách ruộng đất đã qua rồi, chúng ta
muốn quên đi, nhưng mà sự thực không quên được. Vì sao, bởi vì tôi đã
rất đồng ý với nhà văn Trần Mạnh Hảo, là vì trước hết Nhà nước, Đảng cầm
quyền phải nói sự thật, phải nhìn nhận tội lỗi của mình, phải sám hối,
mới xóa bỏ được hận thù.
"Mới xóa bỏ được: thôi, ta coi vấn đề cải cách
ruộng đất là qua rồi. Điều đó nhà nước chúng ta không làm, cuộc triển
lãm vừa qua không làm. Đó là điều thứ nhất tôi xin khẳng định như thế.
"Điều thứ hai là bây giờ rất cần một sự thay đổi về ruộng đất. Không
phải là chúng ta làm một cuộc cải cách về ruộng đất theo kiểu của Trung
Quốc, theo kiểu 1953 trước nữa, mà là phải đấu tranh để xóa bỏ điều ở
trong Hiến pháp là quốc hữu hóa ruộng đất của nông dân và đem ruộng đất
trả lại cho nông dân."
" Quyết tìm sự thật"
Nhà văn Trần Mạnh Hảo, một nhân chứng mà gia
đình là 'nạn nhân' của cuộc cải cách, như ông tự giới thiệu, nói với
cuộc tọa đàm từ Sài Gòn:
"Tôi cho rằng lịch sử phải được thể hiện một
cách trung thực, nếu tất cả lịch sử bị bóp méo, và bị dối trá hóa, bị
tuyên truyền nhảm, tức là bịa ra lịch sử để sự tuyên truyền, thì chừng
đó, sau này dù thời gian sau này chăng nữa, con cháu chúng ta họ vẫn
quyết tâm đi tìm sự thật.
"Bởi vì sự thật, chỉ có sự thật mới giải phóng
được con người. Chỉ có sự thật mới giúp chúng ta nhìn nhận chân lý, cái
gì sai, cái gì đúng, còn cứ bịa chuyện, cứ bịp bợm nhân dân, thì mọi thứ
sẽ không bao giờ tốt đẹp."
"Tôi không muốn nói lại cuộc cải cách ruộng đất,
bởi vì vết thương của gia đình tôi, bố mẹ tôi. Bố tôi bị bắt, mẹ tôi
phải nuôi ba đứa con, tôi phải đi bắt rận thuê để lấy gạo nấu cháo cho
mẹ ăn và các em ăn, tức là rất là thảm.
"Đẩy gia đình chúng tôi vào thảm kịch có thể chết đói cả ba bốn mẹ
con. Và cuộc cải cách ruộng đất tôi đã nhìn thấy nông dân ở làng đến lấy
ở nhà tôi từng cái đũa, cái bát, cái mâm, cái hòn gạch, phá nhà, phá
cửa, cướp hết toàn bộ những tài sản của gia đình chúng tôi, mà một gia
đình lao động, không bao giờ là địa chủ.
"Và những gia đình bị bắn ở trong làng tôi cũng
không bao giờ là địa chủ. Họ đã bắn, đã giết oan hàng mấy, hàng chục vạn
người, thế thì làm sao mà có thể nói là một cuộc cải cách tốt đẹp
được."
" Không có cơ sở nào cả"
Từ Paris, nhà văn Vũ Thư Hiên, tác giả của cuốn
hồi ký chính trị "Đêm giữa ban ngày" đặt vấn đề liệu vào thời điểm tiến
hành cuộc cải cách, Đảng có tiến hành một cuộc điều tra 'đàng hoàng
không'.
Nhà văn đặt câu hỏi cho ông Nguyễn Minh Cần:
"Thắc mắc của tôi là vào giai đoạn đó, có một
cuộc điều tra về cải cách ruộng đất đàng hoàng không, thành lập được mấy
đoàn điều tra, đã đi những địa phương nào để điều tra cải cách ruộng
đất, trưởng phó đoàn là ai và báo cáo về cải cách ruộng đất để chuẩn bị
cho cải cách ruộng đất có hay không?"
Khách mời từ Moscow trả lời: "Sự thực ở đây là không chỉ riêng Hà
Nội, mà cả toàn quốc, tỷ lệ 5% mà Hồ Chủ Tịch đưa ra, rồi vân vân, thì
không có dựa trên một cơ sở điều tra nào cả," cựu Phó Chủ tịch Hà Nội
phụ trách nông nghiệp nói.
"Hoàn toàn không có một điều tra nông thôn để mà
quyết định vấn đề thành phần, ruộng đất, rồi vân vân, ở trong nông dân
như thế nào cả, nông thôn ra làm sao cả. Đấy là một sự thật."
" Không thể sửa được"
Về vấn đề sửa sai, ông Nguyễn Minh Cần thuật lại
những gì mà ông đã trải nghiệm, cựu thành viên ủy ban sửa sai của Đảng ở
Hà Nội nói:
"Ngay bản thân tôi, tôi là người phụ trách sửa
sai ở ngoại thành Hà Nội, thì ông Võ Nguyên Giáp thời bấy giờ, Ủy viên
Bộ chính trị, phụ trách Hà Nội trong việc sửa sai, chúng tôi bàn với
nhau có bao nhiêu việc không thể nào sửa được.
"Vợ, chồng, con cái của người ta bị bắn chết thì hỏi sửa sai thế
nào? Chúng tôi có mấy người liên lạc trong thời kỳ bí mật ở ngoại thành
Hà Nội, thì đội cải cách về, chẳng hiểu thế nào mà họ nghèo, quy là địa
chủ, bắn chết. Chúng tôi làm thế nào mà giải quyết được?
"Rồi nhà cửa người ta chia ra rồi, bây giờ sửa
sai, chúng tôi phải trả lại cho những người đó, nhưng mà trả lại thế nào
được? Khi mà nông dân đã nhận được nhà cửa thì họ được tin là phải trả
lại, thì họ lấy ngói, lấy gạch rồi phá hết tất cả của người ta.
"Mà khi vào chia đấy, thì bao nhiêu gia đình
được một ngôi nhà, thì những cây cảnh, những cái chậu v.v..., thì mình
phá hết, thì bảo là trả lại thế nào?"
Khách mời tuần này là nhà văn Trần Mạnh Hảo từ
Sài Gòn, nhà văn Vũ Thư Hiên từ Paris, bà Lê Hiền Đức từ Hà Nội, ông
Nguyễn Minh Cần từ Moscow, và ông Nguyễn Quang Thạch từ Thái Bình.
Các khách mời cũng nhìn lại hai luồng ý
kiến chính trên các mạng xã hội Việt Nam nhân cuộc triên lãm
Cải cách Ruộng đất ở Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tại Hà Nội
khai mạc rồi bị đóng cửa vì 'lý do kỹ thuật'.
Các ý kiến cũng nhằm sáng tỏ bối cảnh
chung, tác động của Trung Quốc, việc tiến hành, vai trò của Ban
lãnh đạo Việt Nam khi đó như việc lập các đoàn cải cách.
Cuộc thảo luận cũng muốn nhìn vào ý nghĩa, tác động của
Cải cách Ruộng Đất với nông thôn, nông dân Việt Nam tới ngày
nay.
Rút ra bài học gì?
Ông Hồ Chí Minh đã thừa nhận Đảng sai lầm và tuyên bố 'sửa sai' sau cải cách ruộng đất. |
Một số người tham gia thảo luận đã nêu ý
kiến cần có một cuộc cải cách về đất đai hiện nay ở Việt Nam
để giải quyết vấn đề tham nhũng đất, khiếu kiện khá phổ biến về
đất đai.
Có khách mời cũng cho hay từ kinh nghiệm
của Liên Xô thì sau năm 1991 vẫn không hề có sự nhìn lại về
các cuộc cải tạo tiêu diệt nông dân thời Stalin.
Nhưng riêng với Việt Nam, có ý kiến thảo
luận nói cần khép lại quá khứ dù không được quên những vụ
tàn sát thời Cải cách Ruộng Đất.
Về bài học rút ra và thái độ đối với quá khứ,
lựa chọn ứng xử trong hiện tại, ông Nguyễn Quang Thạch, nhà vận động
'sách cho nông thôn' nói với BBC:
"Lịch sử là thứ đã qua rồi, chúng ta không được phép quên lịch sử, mà chúng ta phải đánh giá sòng phẳng về nó.
"Chúng ta không quên quá khứ sai lầm của lịch
sử, nhưng cũng không căm hận nó nữa, mà nên hành động để tạo dựng cho
tương lai tốt hơn thôi.
"Chứ nếu chúng ta, như kiểu vừa rồi, là chỉ đưa
trưng bày ra, phô diễn cho người ta, chỉ nói cái tốt, không nói cái sai,
khuyết, để rồi cùng nhau nhìn nhận, và không lặp lạih những sai lầm
trong tương lai.
"Cho câu chuyện tôi nghĩ là người Việt mình,
chính quyền đã đến lúc phải đánh giá lại sai lầm của mình, và sau đó
công bố rõ ràng, và chúng ta điều chỉnh chính sách đất đai để không tạo
ra sự xung đột giữa chính quyền và người dân. Để không tạo ra sự dồn
tích, sự căm phẫn trong đời sống cộng đồng."
0 Nhận xét